Monitoring wizyjny a dane osobowe
Problem z monitoringiem wynika z najnowszego orzecznictwa. Systemy monitoringu wizyjnego stosowane są prawie w każdym zakładzie pracy, szkole czy sklepie i mogą zostać uznane za przetwarzanie danych osobowych.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) nie reguluje w sposób szczególny problemu monitoringu stosowanego zarówno w przestrzeni publicznej otwartej jak i zamkniętej.
Ustawy o monitoringu wizyjnym w Polsce wciąż nie mamy. Własnych uregulowań doczekały się m.in. Niemcy, Włochy, Belgia i Hiszpania. Na przykład w Belgii, zgodnie z ustawą z dnia 21 marca 2007 r., podmiot zamierzający wprowadzić monitoring musi uzyskać pozytywną opinię rady gminy, w której znajduje się monitorowane miejsce. Ma również obowiązek rejestracji systemu w Komisji Ochrony Życia Prywatnego.
Obecnie przepisy normujące stosowanie monitoringu wizyjnego są rozrzucone po różnych aktach prawnych:
- Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych
- Kodeks postępowania karnego
- Kodeksu karnego wykonawczego
- Ustawa o Policji
Podczas wykonywania audytów spotkaliśmy się z sytuacjami, w których organ prowadzący zażądał nagrań monitoringu od podległej instytucji. Oczywiście nagrań nie udostępniono. Wykazano, że to dane osobowe. Czy słusznie? Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z 9 lipca 2014 r. (sygn. akt II SA/Wa 2393/13) uznał, że dochodzi do przetwarzania danych w związku z zainstalowanymi kamerami, które rejestrują ludzi.
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wskazuje, że z danymi osobowymi mamy do czynienia wówczas, gdy obraz z kamer zawiera wizerunki osób i jest utrwalony w systemie monitoringu na elektronicznym nośniku. GIODO zaleca dużą ostrożność w przypadku udostępniania nagrań z monitoringu.
W ramach dobrych praktyk proponujemy aby w firmie pojawił się „Regulamin monitoringu wizyjnego”. Tu należy określić:
- cel monitoringu (ochrona, bezpieczeństwo)
- zakres monitoringu – gdzie rozmieszczone są kamery
- zabezpieczenie techniczne oraz organizacyjne monitoringu
- gdzie kamery nie są rozmieszczane (WC, szatnie itp.)
- kto nadzoruje monitoring, gdzie jest podgląd,
- w jaki sposób zabezpieczony jest monitor, aby nie wskazywać miejsc niestrzeżonych,
- kto jest upoważniony do wglądu w zapis monitoringu,
- w jaki sposób przechowuje się nagrania,
- kiedy nagrania są niszczone i w jaki sposób,
- komu i na jakiej podstawie można udostępnić nagranie,
- sposób zapisów zdarzeń (naprawy, sytuacje zarejestrowanych ważnych zdarzeń),
- oznaczenie monitoringu w obiekcie.
Za stosowaniem monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy powinien stać usprawiedliwiony cel. Zainstalowanie kamer, jako środka kontroli pracowników, musi być proporcjonalny do celu, któremu ma służyć. Kodeks Pracy wprowadził obowiązek pracodawcy do poszanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika.
Zainstalowanie monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy nie wymaga uzyskania od pracowników zgody na sprawowanie kontroli w takiej formie. Należy pamiętać, aby pracownicy firmy zostali poinformowani w dostępny sposób, że w firmie jest monitoring. Można to zrobić na formie oświadczenia przechowywanego w teczce akt osobowych.